Жаңа кәсіптер атласы Қазақстанның энергетика саласын энергия генерациясынан, оны бөлуден, пайдаланудан бастап, тұтынуды басқаруға дейінгі барлық сатыларда зерттеді. Энергетика саласында жаңа кәсіптер атласын құру үшін: 6 терең сұхбат, 136 салалық сарапшылармен саланың болашағы туралы болжамдар туралы сауалнама, сондай-ақ форсайт-сессияға 56 сарапшы қатысты. Қорытындысы бойынша 32 жаңа мамандық әзірленді, 5 өзгеретін және 10 жойылып бара жатқан мамандық анықталды.
Салалық сарапшылардың форсайт-болжамдары негізінде құрылған
сұхбат
сала болжамдары
қатысушылар
ҚР энергетика саласы мамандықтарының Атласы:
мамандық
мамандық
мамандық
1. АЛТЕРНАТИВТІК ЭНЕРГЕТИКА
Алтернативтік энергетика. Қазақстанда қазірдің өзінде күн мен жел электр энергиясының шамамен 2,5% - ы өндіріледі. Алдағы 10 жылда ол 10% - ға дейін өседі. Қазақстанда ЖЭК-ке арналған компоненттерді жобалаумен, өндірумен, сондай-ақ оларды салумен, қызмет көрсетумен және басқарумен байланысты мамандықтар тобы дамитын болады. Алдағы жылдары Қазақстанға бұл салада мамандар көбірек қажет болады.
Егер сіз алтернативтік энергияға қызығушылық білдірсеңіз, онда сізге келесі болашақ мамандықтар сәйкес келеді:
2. ЭКОАУЫЛДАР БИОЭНЕРГЕТИКАСЫ
Қазақстан энергетикасын дамытудың перспективалы бағыты ауылдарда биоэнергетиканы дамыту болып табылады. Егер Сіз ауылда тұруды жоспарласаңыз және үлкен қалада өмір сүргіңіз келмесе, онда сіз өз болашағыңызды биоэнергиямен байланыстырып, осы салада өз өндірісіңізді дамыта аласыз. Шалғай ауылдарда биоэнергетиканы дамыту отын өндіруге және энергетика үшін ауыл шаруашылығы бағытын дамытуға мүмкіндік береді. Биоэнергетика Қазақстанның шалғайдағы ауылдарының энергетикалық дербестігін дамыту және оның негізінде жыл бойы өндіріс циклі бар жылыжай шаруашылықтарын құру үшін тамаша шешім.
Егер сіз үлкен қалалардан тыс жерде тұруды ұнататын болсаңыз және таза энергияны дамыту туралы ойласаңыз, онда сіз келесі мамандықтарға назар аударуыңыз керек:
3. «АҚЫЛДЫ» ЖЕЛІЛЕР
Егер сіз АТ-ны ұнататын болсаңыз және өміріңізді энергетиктермен байланыстырғыңыз келсе, онда сіз энергетикада «ақылды» желілерді құруды қарастыруыңыз керек. «Ақылды» желілерді дамыту - таяудағы 5-10 жылдың міндеті. Бұл сізден энергетика саласындағы, сондай-ақ жасанды интеллект саласындағы білімді талап етеді, өйткені жақын арада диспетчерлеу жасанды диспетчердің бақылауына берілетін болады.
Бұл бағыт жеке маманға ғана емес, сондай-ақ осындай цифрлық өнімдерді әзірлеуге дайын қазақстандық АТ компанияларына да қызықты болуы мүмкін. Болашақта бұл бағыт Қазақстанда тұтыну жүйесін қалыптастыруға да әсер етеді. Үйлер мен кәсіпорындарда энергия тұтынуды басқару Қазақстандағы өмірдің маңызды бөлігіне айналады.
Егер сіз АТ-ны ұнататын болсаңыз және энергетикаға пайда әкелгіңіз келсе, онда сіз келесі мамандықтарға қызығушылық танытуыңыз мүмкін:
4. ЭНЕРГЕТИКАДАҒЫ ЖАБДЫҚТАРҒА ҚЫЗМЕТ КӨРСЕТУДІҢ ПРЕДЕКТИВТІ АНАЛИТИКАСЫ
Энергетика саласы оларға қызмет көрсету үшін көптеген генераторлық құрылғылар мен машиналарды қолданатыны жасырын емес. Егер сіз техниканы ұнататын болсаңыз, онда сізді жабдықты пайдалану мен қызмет көрсетуде предиктивті талдау жүйелерін құруға және олардың негізінде кәсіпорындардың сандық егіздерін құруға байланысты бағыт қызықтыратыны сөзсіз. АТ және энергетика саласындағы білім сізге болжамды аналитикада сұранысқа ие маман болуға мүмкіндік береді. Бұл бағыттың ерекшелігі - бұл құзыреттер тек энергетикада ғана емес, Қазақстанның басқа да дәстүрлі жүйе құраушы салаларында – мұнай-газ саласы, металлургия, машина жасау, көлік салаларында қажет.
Болжамды аналитика құрып, Қазақстанның энергетикалық кәсіпорындарының тиімділігін арттыру үшін келесі жаңа мамандықтарға назар аударуыңыз керек:
Жел аэрогидродинамикасы және гидротурбиналар
Шығатын жылы: 2025
Энергомәдениеттердің агрономы
Шығатын жылы: 2025
Жасанды интеллект әзірлеу және енгізу жөніндегі инженер (Smart Grid)
Шығатын жылы: 2025
Биоэнергетик
Шығатын жылы: 2025
Ғимараттар, көппәтерлі үй басқарушысы
Шығатын жылы: 2025
Қалалық модератор
Шығатын жылы: 2030
Энергетикадағы кешенді желілердің киберқауіпсіздігі жөніндегі маман
Шығатын жылы: 2025
Автономды энергия жүйелерін әзірлеуші-жобалаушы
Шығатын жылы: 2025
Электр және жылу энергиясы жинақтауыштарын әзірлеуші-жобалаушы
Шығатын жылы: 2025
Сұраныс бойынша экономика маманы
Шығатын жылы: 2025
Энергоменеджер
Шығатын жылы: 2030
Энергетикалық нарық маркетологы
Шығатын жылы: 2030
Энергетика объектілерін мультифизикалық модельдеу негізінде АЖЖ әзірлеу жөніндегі инженер
Шығатын жылы: 2030
Қаржы құралдары жөніндегі инженер
Шығатын жылы: 2027
Электр құю станцияларын жобалаушы
Шығатын жылы: 2030
Генерациялау құрылғысының механигі
Шығатын жылы: 2030
Сутегі энергетикасы жөніндегі инженер
Шығатын жылы: 2030
Өндірістік психолог
Шығатын жылы: 2025
Метеоэнергетика
Шығатын жылы: 2030
Микробалдырлар бойынша микробиолог
Шығатын жылы: 2030
Дәстүрлі энергетика жабдықтарын жаңғырту жөніндегі инженер
Шығатын жылы: 2025
АЭС салу және пайдалану жөніндегі мамандар
Шығатын жылы: 2035
Ядролық отын циклын өндіру жөніндегі инженер-технолог
Шығатын жылы: 2035
Энергетикадағы сандық әдістер
Шығатын жылы: 2030
Жоғары температуралы материалтану жөніндегі инженер-технолог
Шығатын жылы: 2030
Реакторлық жабдық инженері
Шығатын жылы: 2030
Рекуперация жөніндегі инженер
Шығатын жылы: 2025
Регенерация және кәдеге жарату жөніндегі инженер
Шығатын жылы: 2025
ЖЭК жедел диспетчері
Шығатын жылы: 2025
Ақылды желілерді жобалаушы
Шығатын жылы: 2025
Смарт менеджер
Шығатын жылы: 2025
Энергиямен жабдықтау жүйелерін кешенді жобалау жөніндегі маман
Шығатын жылы: 2030
Автомобиль механигі ⇒ электромобильдер механигі
Трансформация жылы: 2025
Экоблогер ⇒ Энергоблогер
Трансформация жылы: 2023
Энерготиімділік жөніндегі инженер ⇒ инженер-зерттеуші
Трансформация жылы: 2027
Гидротехникалық құрылыстар жөніндегі инженер ⇒ гидротехникалық құрылыстар жөніндегі инженер 2.0
Трансформация жылы: 2025
Оператор ⇒ Диспетчер
Трансформация жылы: 2025
Қосалқы жабдықтарды, сыртқы құрылғыларды, коммуникацияларды аралаушы
Жойылу жылы: 2027
Call-орталығының операторы
Жойылу жылы: 2025
Кассир
Жойылу жылы: 2025
ПИК төрағасы
Жойылу жылы: 2022
Директордың экономика жөніндегі орынбасары
Жойылу жылы: 2030
Диспетчер
Жойылу жылы: 2030
Энергия тұтынуды бақылаушы
Жойылу жылы: 2025
Менеджер (бағыттар бойынша)
Жойылу жылы: 2025
Түбіртектерді таратушы
Жойылу жылы: 2025
